Hoe is ´s werelds eerste winterband uitgevonden?

Momenteel is het duidelijk voor iedereen dat we winterbanden gebruiken in de Finse winter en omschakelen op andere banden voor de zomer. Maar dit is niet altijd het geval geweest, aangezien de winterband zelfs nog geen honderd jaar oud is. Hoe is ´s werelds eerste winterband, de “Kelirengas”, gecreëerd?

De wet die het gebruik van winterbanden vereist, is van kracht geworden in Finland in 1978. ´s Werelds eerste winterbanden zijn pas 44 jaar eerder geproduceerd, in 1934. De Kelirengas, geproduceerd door Suomen Gummitehdas Osakeyhtiö, was ontwikkeld voor vrachtauto´s, aangezien dit een tijd was, waarin het paardentransport vervangen werd door motorvoertuigen. De ontwikkeling stamde af van een hechte samenwerking en dialoog tussen Augustus Kelhu, een bandenverkoper uit Turku en de “grand old man” van de business, Erik Sundqvist, verkoopmanager bij Gummitehdas en de ingenieurs bij de fabriek.

– De wegen waren slecht, maar het hele jaar door moesten er goederen worden vervoerd. Aangezien het aantal auto’s steeg in de jaren 30 van de twintigste eeuw, kwam men erachter, dat personenauto’s ook nieuwe types banden vereisten. In 1936 ontwikkelde en produceerde het bedrijf een kleinere winterband voor personenauto’s. De eerste Hakkapeliitta winterband verstrekte grip onder winteromstandigheden, maar was ook bruikbaar in de zomer, zegt Pentti Eromäki die meer dan 35 jaar bij Nokian Tyres heeft gewerkt.

De wegen waren slecht in de jaren 30 van de twintigste eeuw, maar de auto’s waren niet al te duurzaam, dus een succesvolle aankomst was niet altijd gegarandeerd. Daarom waren de belangrijkste eigenschappen voor winterbanden structurele duurzaamheid en grip op ijzige en besneeuwde wegen.

– De winterbanden werden volledig ontwikkeld met de winteromstandigheden in gedachten. De eerste winterband had een compleet nieuw type loopvlakpatroon, aangezien zijn groeven volledig diagonaal waren en voor een tandachtige grip zorgden in de zachte sneeuw en modder. Het hele concept van de band was gebaseerd rond een goed gripoppervlak op besneeuwde wegen, zegt Productontwikkelingsmanager Juha Pirhonen van Nokian Tyres.

Eerst waren er alleen studded winterbanden

Aangezien het aantal auto’s bleef groeien, werd er begonnen met het schoonploegen van de wegen om het rijden makkelijker te maken. Het ploegen zorgde echter voor gladde ijsoppervlakken die de banden die beschikbaar waren, dan niet konden penetreren.

– De huidige studded band met verharde metalen uiteinden is gecreëerd in de vroege jaren 60 van de 20^e eeuw. Hoewel er ook daarvoor pogingen waren geweest om noppen te bevestigen, was dit de exacte tijd dat de studded band is uitgevonden. In 1974 vond de introductie plaats van nieuwe studded bandregels die gericht was op het reduceren van wegslijtage, veroorzaakt door studs, herinnert Pentti Eromäki zich.

Het wegonderhoud verbeterde en meer en meer wegen werden voorzien van asfalt, die het voor die wegen mogelijk maakte om in de winter vrij van ijs en sneeuw te blijven. De ontwikkeling is begonnen met een ander type winterband – één die onafhankelijk zou zijn van de winterbandregels.

– De eerste non-studded winterbanden zijn ontwikkeld in de jaren 70 van de 20^e eeuw; zij kunnen gedeeltelijk de gripeigenschappen van de studded band compenseren met behulp van zware lamellen op het loopvlakpatroon en nieuwe, innovatieve rubbermengsels. De non-studded band bood een beter rijcomfort, aangezien hij zo goed als stil was, zegt Eromäki.

Eén ding blijft

Momenteel worden er winterbanden ontwikkeld voor verschillende markten; Noord-Amerikaanse, noordse en Midden-Europese banden zijn bijvoorbeeld erg verschillend.

– In de noordse landen waarderen automobilisten eco-vriendelijkheid en wintereigenschappen het meest, zegt Juha Pirhonen.

Momenteel zijn onze wegen van een geheel verschillende klasse in vergelijking met de vroege dagen van de bandenindustrie en vier wielen zijn ongeveer het enige ding, dat onze auto’s gemeen hebben met de automobielen uit het verleden. Er zijn low-profile winterbanden ontwikkeld, hetgeen betekent, dat zij nu een lager profiel en een grotere binnendiameter hebben. Moderne auto’s stellen ook geheel nieuwe eisen aan banden.

– De bandenindustrie heeft geholpen om de handling en grip van auto’s te verbeteren. Dit zijn dingen die automobilisten op prijs stellen. In recente jaren zijn consumenten echter ook begonnen om de eco-vriendelijkheid van banden en materialen, lage rolweerstand en laag lawaai te waarderen, zegt Pirhonen.

De bandenontwikkeling is in de laatste tientallen jaren ook met sprongen vooruitgegaan. Momenteel zijn computers reguliere gereedschappen en bandentests zijn technischer geworden. Eén ding blijft echter nog steeds hetzelfde, decade na decade.

– Geen een machine kan met nieuwe ideeën komen; u moet nog steeds al het creatieve werk zelf doen, concludeert Pentti Eromäki.